Posted in Մայրենի, Մայրենի 6.8

11.12-15.12-2023 գործնական քերականություն

Ընդգծված բառերը փոխարինի՛ր հոմանիշներով: Ընտրածդ բառերի գրությունը ճշտի՛ր բառարանի օգնությամբ:

  • Մի ցատկով բռնեց հանդուգնին: թռիչքով
  • Նոր վզկապը բաճկոնիդ հետ գեղեցիկ է դիտվում: Փողկապը
  • Ինչո՞ւ քամահրանքով նայեցիր ու դուրս եկար: արհամարհանքով
  • Սկսել էր փոշմանել, որ երեկոն անցկացրել էր տանը՝ ընկերներից հեռու: զղջալ
  • Վերջապես մտավ մի մեծ դահլիճ: խոշոր
Posted in Մայրենի, Մայրենի 6.8, Uncategorized

Էլֆի երազանքը

Եկավ տարեվերջը, այս տավա տարեմուտին ձմեռ պապը մեծ պատվեր ուներ էլֆերին: Իրենց համար շատ դժվար էր մեկ ամսում այդքան խաղալիքներ պատրաստել: Ձմեռ պապը որոշեց որ պետք է կազմակերպել ընտրություն ամենաաշխատասեր էլֆերին և վերցներ իր մոտ աշխատելու, և այդ ընտրությանը ուզում էր մասնակցեր մի էլֆ, անունը՝ Հովո:

Նրա մայրկը չէր թույլատրում, որ նա մասնակցեր մրցույթին: նա որոշեց փախչել տնից:

Նա հավաքեց առաջին անրահժեշտության իրերը՝ ջուր, հեռախոս, փաստաթղթեր, գումար: Նա հաստ պարան կապեց լուսամուտից, իսկ մյուս ծայրը գցեց ներքև: Նա սկսեց դանդաղ իջնել այդ պարանով: Մի՞թե նա կփախչի տնից:

—Ստացվեց – ցածր ասաց նա և սկսեց վազել ինչքան ուժ ուներ: Կանչեց տաքսի և գնաց

Նա հասավ օդանավակայան: Վճարեց իր տոմսի արժեքը: Նա շարժվելու է վաղը գիշերը: Նա որոշեց մնալ օդանավակայանի հյուրանոցում:

Նա գնաց հյուրանոց, նստեց և թեյ խմելով մտածում էր թե ինչ է անելու հետագայում:

Առավոտ նա արթնացավ,լվացվեց և գնաց քաղաքով ման գալու: արդեն երեկո է նա եկավ հետ որ պատրաստվի թռիչքին:

Նա վերցրեց իր իրերը և գնաց: Մի ժամ և նա արդեն ինքնաթիռում էր:

Վեց ժամից նա արդեն հասել էր տեղ: Մնացել էր 3 օր ընտրությանը նա որոշեց որ պետք է այդ մի քանի օրը և հանգստանա:

(3 օր անց)

Եկավ ընտրության օրը: էլֆը շատ սարսափած էր: Մի՞թե իր երազանքը կկատարվի: Նա հասավ մրցույթի տեղը: իր դիմացը մեծ զարդարված սենյակ էր: նա վերցրեց իր ամբողջ ուժերը և շարժվեց առաջ: այնտեղ արդեն շատ էլֆեր էին հավաքված, նա գնաց իրենց մոտ կանգնեց: Ձմեռ պապը մտավ ներս և ասաց:

— Բարև ձեզ իմ հարգելի էլֆեր ես շատ ուրախ եմ որ դուք բոլորտ արձագանքել եք իմ հրավերին հուսով եմ դուք բոլորտ էլ իմ մոտ կմնաք: դուք պետք է երկու րոպեյում պատրաստեք ռոբոտ

և կախարդանքով բոլոր էլֆերի դիմաց հայտնվեցին սեղաններ և սեղանների վրա բոլոր անրաժեշտ իրերը որ  պատրաստել ռոբոտ :

— Ժամանակը գնաց- ասաց ձմեռ պապը և ժամացույցի վրա գնաց երկու րոպեյանոց ժամանակաչափ: Էլֆերը սկսեցին աշխատել։

(մեկ րոպե անց)

Ամենա առաջինը վերջացրեց մեր Հովոն։ Բարձր պահեց և բոլորին ցույց տվեց։Հանկարձակի տեղից նրա մայրը հայտնվեց, խլեց Հովոյի ձեռքիս խաղալիքը և գցեց գետնին ու ասաց։

— ԱՅ ԱՆԴԱՍՏԻՐԱԿ ԻՆՉ ԻՐԱՎՈՒՆՔ ՈՒՆԵՍ ԴՈՒ ՓԱՂՉԵԼ ԻՄ ՏՆԻՑ ԵՎ ԳԱԼ ԱՅՍ ԸՏՐՈՒԹՅԱՆԸ- Ասաց մայրը գոռալով։

— Մայրիկ ես արդեն տասնը ութ տարի է քո կանոններով եմ ապրում ես արդեն մեծ մարդ եմ և ինքս կարող եմ վորոշել թե ինչ եմ անելու հիմա և հետագայում- ասաց նա և ամբողջ դահլիճը ծափահարեց նրան։

Դուք կհարցնեք ի՞նչ եղավ Հովոի հետ ես կասեմ նա մնաց աշխատել ձմեռ պապի մոտ ադմինիստրատոր։ Իսկ ի՞նչ եղավ մայրիկի հետ եսել չգիտեմ այդ հարցի պատասխանը ինքներտ հորինեք։Ահա և ավարտվեց հեքիաթը, Իսկ ովքեր լսեցին լավ արեցին

Posted in Մայրենի, Մայրենի 6.8

«Չեմ կարողացել, չեմ կարողանում ու երբեք էլ չեմ կարողանա»: Խորխե Բուկայ

Երբ ես փոքր էի, պաշտում էի կրկեսը, և կրկեսում ամենից շատ գազաններն էին ինձ դուր գալիս: Ինձ հատկապես փիղն էր գրավում, որը, ինչպես հետո իմացա, նաև մյուս երեխաների սիրելին էր:

Ներկայացման ժամանակ այդ հսկայական վայրի կենդանին ցուցադրում էր իր անասելի քաշը, ուժը, չափսերը… Բայց իր ելույթից հետո մինչև հաջորդ ելույթի սկիզբը նա շղթայված էր, շղթայի մի ծայրը կապված էր փղի ոտքին, իսկ մյուսը` գետնի մեջ խրված ցցին:
Այն ընդամենը փայտի մի կտոր էր, որ միայն մի քանի սանտիմետր էր խրված հողի մեջ: Չնայած շղթան հաստ էր և ամուր, ինձ համար ակնհայտ էր, որ այդպիսի կենդանին, որն ընդունակ է ծառեր արմատախիլ անելու, հեշտությամբ կարող էր այդ ցիցը հանել ու փախչել:
Ինձ համար հանելուկ էր մնացել` ի՞նչն էր նրան պահում, ինչո՞ւ նա չէր փախչում:
Երբ դեռ հինգ-վեց տարեկան էի, հավատում էի մեծահասակների իմաստնությանը: Չեմ հիշում` այս հարցերը ես տվեցի ուսուցչի՞ս, հայրիկի՞ս, թե՞ հորեղբորս: Նրանցից մեկն ինձ բացատրեց, թե փիղը չի փախչում, քանի որ  վարժեցված է:
Այդ ժամանակ ես տվեցի միանգամայն ակնհայտ հարց. «Եթե փիղը վարժեցված է, էլ ինչո՞ւ են նրան շղթայում»:
Հիշում եմ, որ ոչ մի բավարար պատասխան չստացա: Ժամանակի ընթացքում մոռացա փղին էլ, նրա հետ կապված հարցերն էլ և այդ մասին հիշում էի միայն մարդկանց շրջապատում, ովքեր գոնե մեկ անգամ այդ հարցն իրենց տվել են:
Մի քանի տարի առաջ հայտնաբերեցի, որ, հուրախություն ինձ,  բավականին խելացի մի մարդ գտել է հարցի պատասխանը` կրկեսային փիղը չի փախչում, որովհետև նա մանկուց կապված է նմանատիպ ցցի:
Աչքերս փակեցի և պատկերացրի ցցին կապված նորածին անպաշտպան փղին: Վստահ եմ, որ այն ժամանակ փղիկն ամբողջ ուժով ձգվել է` փորձելով ազատվել: Բայց, չնայած  ջանքերին, ոչինչ չի ստացվել, քանի որ ցիցն այն ժամանակ բավականին ամուր է եղել:
Պատկերացնում էի, թե ինչպես է նա երեկոյան ուժասպառ ընկնում, իսկ առավոտյան փորձում նորից ու նորից… Մինչև, իր համար սարսափելի մի օր, նա հնազանդվել է իր ճակատագրին՝ ընդունելով սեփական անզորությունը:
Այդ հսկա և հզոր փիղը կրկեսից չի փախչում, քանի որ խեղճը կարծում է, թե չի կարող:
Նրա հիշողության մեջ մնացել է անզորության այն զգացողությունը, որն ապրել է ծնվելուց անմիջապես հետո:
Եվ ամենավատն այն է, որ այդ հիշողությանը նա երբեք չի կասկածում:
Նա այլևս երբեք չի փորձել իր ուժը կիրառել:
-Այսպիսին է կյանքը, Դեմիան: Բոլորս էլ ինչ-որ բանով նման ենք կրկեսի փղին. այս կյանքում մենք կապված ենք հարյուրավոր ցցերի, որոնք սահմանափակում են մեր ազատությունը:
Ապրում ենք` համարելով, որ «չենք կարող» անել բազում գործեր, ուղղակի, որովհետև, շատ վաղուց, երբ դեռ փոքր էինք, փորձել ենք ու չենք կարողացել:
Այն ժամանակ վարվել ենք այս փղի նման, մեր հիշողության մեջ գրանցել ենք այսպիսի հրահանգ. «Չեմ կարողացել, չեմ կարողանում և երբեք չեմ կարողանա»:
Մենք մեծացել ենք այս հրահանգով, որն ինքներս ենք մեզ տվել, և դրա համար էլ երբեք չենք փորձել ցիցը հանել:
Երբեմն, շղթայի ձայնը լսելիս, հայացք ենք ձգում ցցին և մտածում.
Չեմ կարողանում և երբեք էլ չեմ կարողանա:
…. Եվ միակ ձևը պարզելու, որ դու  կարող ես ինչ-որ բանի հասնել, նոր փորձ անելն է, որի մեջ կներդնես քո ամբողջ ոգին:

Հարցեր և առաջադրանքներ:
Ինչի՞ մասին է պատմվածքը:փղիկի
Ի՞նչ է սովորեցնում այս ստեղծագործությունը: որ եթե դու անընդհատ փորցես վերջում կհասնես քո նպատակին
Նմա՞ն ես այդ փղիկին: չգիտեմ
Բառարանի օգնությամբ գտիր տրված բառերի հոմանիշները` հսկայական, ամուր, ակնհայտ, անասելի, խելացի, ջանք, բազում:
Հսկայական – 

Posted in Մայրենի, Մայրենի 6.8

Գործնական քրեկանություն 30.10.2023-03.11.2023

  1. Տրված բառազույգերի բաղադրիչները տեղափոխելով՝ ստացի՛ր նոր բարդ բառեր: Տրված և ստացված բառերն արմատների միջոցով բացատրի՛ր:

Օրինակ՝

ամփոփաթերթ, ծաղկագիր — ամփոփագիր, ծաղկաթերթ:

Ծովասուն, ձեռնամարտ — ծովամարտ, ձեռնասուն

Բևեռախույզ, երկրամերձ — բևեռամերձ, երկրախույզ

Ձկնակեր, մարդավաճառ — ձկնավաճառ, մարդակեր

2.  Տրված բառերից նոր բառեր կազմի՛ր -ոց (-նոց, -անոց) ածանցով:

ա) Ծաղիկ, հյուր, ավազակ, մեղու:

Ծաղկանոց, հյորանոց, ավազականոց, մեղվանոց

բ) Գոգ, ձեռ, մատ:

գոգնոց, ձեռնոց, մատնոց

զ) Կապել, խարտել, սփռել:

կապոց, խարտոց, սփռոց

դ) Դրամ, կիլոգրամ, մետր:

դրամանոց, կիլոգրամանոց, մետրանոց

ե) Խշշալ, մռնչալ, զռռալ, ոռնալ:

խշշոց, մռնչոց, զռռոց, ոռնոց

3. Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:

Մարդատար գնացքը կարո՞ղ է քսանմեկ րոպեում կտրել անցնել Ամերիկայի Միացիալ Նահանգները՝ Խաղաղ օվկիանոսից մինչ. Ատլանտյան: Դա նույնիսկ ինքնաթիռով հնարավոր չէ: Բայց ամերիկյան մի համալսարանի գիտնականներ պնդում են, որ այդ իրագործելի է: Մի ագգային գիտաժողովում նրանք ստորերկրյա նոր փոխադրամիջոցի նախագիծ են ներկայացրել:

 4. Կետերի փոխարեն գրի՛ր տրված բառերից մեկը:

Շոշափեց ու տեսավ, որ խեղճ կենդանու ողը կոտրվել է: (ող, ոխ)

Ոխը սրտում որ մնա, թույն կդառնա, կքայքայի սիրտը: (ող, ոխ)

Երբ երեկոյան հետ թռան, տեսան, որ իրենց բույնը գրավել է անծանոթ մի թռչուն: (բույն, բուն)

Մի քանի հոգի ձեռք ձեռքի էին տվել ու փորձում էին գրկել հինավուրց ծառի վիթխարի բունը: (բույն, բուն)

Մոտակայքում ապրողներն այնքան են վարժվել Վիկտորիայի շառաչին, որ դրան էլ ուշադրություն չեն դարձնում: (Վիկտորիա, Վիկտորյա)

Տնեցիներն այնքան են վարժվել Վիկտորյայի անտեղի լացուկոծին, որ դրան էլ ուշադրություն չեն դարձնում: (Վիկտորիա, Վիկտորյա)

5. Բաց թողած տեղերում լրացրու Է կամ Ե:

մանրէսպան, միջօրէ, լայնէկրան, երբևիցէ, այժմեական, ամենաէական, աներկյուղ, առերևույթ, առէջ, բազկերակ, գետեզր, գոմէշ, դողերոցք, ելևէջ, եղերերգ, երբևէ, ինչևիցե, մանրէ, հնէաբան, մանրէ, նախօրե, չեն, չէիր, որևէ, չէինք, ստորերկրյա:

Posted in Մայրենի, Մայրենի 6.8, գործնական գերականություն

Գործնական քրեկանություն: 30.10.2023-03.11.2023

  1. Տրված բառազույգերի բաղադրիչները տեղափոխելով՝ ստացի՛ր նոր բարդ բառեր: Տրված և ստացված բառերն արմատների միջոցով բացատրի՛ր:

Օրինակ՝

ամփոփաթերթ, ծաղկագիր — ամփոփագիր, ծաղկաթերթ:

Ծովասուն, ձեռնամարտ: – ծովամարդ, ձեռնադրել

Բևեռախույզ, երկրամերձ: – երկրաբևեռ, մերձախույզ

Ձկնակեր, մարդավաճառ: –  ձկնորս մարդակեր

2.  Տրված բառերից նոր բառեր կազմի՛ր -ոց (-նոց, -անոց) ածանցով:

ա) Ծաղիկ, հյուր, ավազակ, մեղու:

Ծաղիկ-ծաղկանոց

հյուր-հյուրանոց

ավազակ-ավազանոց

մեղու-մեղվանոց

բ) Գոգ, ձեռ, մատ:

Գոգ-գոգնոց

ձեռ-ձեռնոց

մատ-մատնոց

զ) Կապել, խարտել, սփռել:

կապել-կապոց

խարտել-խարտոց

սփռել-սփռոց

դ) Դրամ, կիլոգրամ, մետր:

դրամ-դրամանոց

կիլոգրամ-կիլոգրամանոց

մետր-մետրանոց

ե) Խշշալ, մռնչալ, զռռալ, ոռնալ:

խշշալ-խշշոց

մռնչալ-մռնչոց

3. Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:

Մարդատար գնացքը կարո՞ղ է քսանմեկ րոպեում կտրել անցնել Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները՝ Խաղաղ օվկիանոսից մինչև Ատլանտյան: Դա նույնիսկ ինքնաթիռով հնարավոր չէ: Բայց ամերիկյան մի համալսարանի գիտնականներ պնդում են, որ այդ իրագործելի է: Մի ազգային գիտաժողովում նրանք ստորերկրյա նոր փոխադրամիջոցի նախագիծ են ներկայացրել:

 4. Կետերի փոխարեն գրի՛ր տրված բառերից մեկը:

Շոշափեց ու տեսավ, որ խեղճ կենդանու ող կոտրվել է: (ող, ոխ)

Ոխը սրտում որ մնա, թույն կդառնա, կքայքայի սիրտը: (ող, ոխ)

Երբ երեկոյան հետ թռան, տեսան, որ իրենց բույն գրավել է անծանոթ մի թռչուն: (բույն, բուն)

Մի քանի հոգի ձեռք ձեռքի էին տվել ու փորձում էին գրկել հինավուրց ծառի վիթխարի բուն: (բույն, բուն)

Մոտակայքում ապրողներն այնքան են վարժվել Վիկտորյայի շառաչին, որ դրան էլ ուշադրություն չեն դարձնում: (Վիկտորիա, Վիկտորյա)

Տնեցիներն այնքան են վարժվել Վիկտորիայի անտեղի լացուկոծին, որ դրան էլ ուշադրություն չեն դարձնում: (Վիկտորիա, Վիկտորյա)

5. Բաց թողած տեղերում լրացրու Է կամ Ե:

մանրէսպան, միջօրե, լայնէկրան, երբևիցե այժմեական, ամենաէական, աներկյուղ, առերևույթ, առէջ, բազկերակ, գետեզր, գոմեշ, դողէրոցք, ելևէջ, եղերերգ, երբևէ, ինչևիցե, մանրէ, հնէաբան, մանրէ, նախօրե, չեն, չէիր, որևէ, չէինք, ստորերկրյա:

Posted in Մայրենի, Մայրենի 6.8

Հինգ հասուն տանձերը

Առաջին մաս 

Եթե ծերուկ Փոլարդը դեռեւս ողջ է, հուսով եմ, որ կկարդա սա, քանի որ կուզենայի, որ իմանա, որ ես գող չեմ եւ երբեք չեմ եղել: Փոխանակ որեւէ սուտ մոգոնելու (ինչը որ կարող էի անել), ճշմարտությունն ասացի ու մտրակվեցի:

Continue reading “Հինգ հասուն տանձերը”

Posted in Մայրենի, Մայրենի 6.8

Գործնական քերականություն

  1. Կետերի փոխարեն գրի՛ր յա, իա կամ եա: Բառարանով ստուգի՛ր՝ ճի՞շտ ես գրել

Միմյանց, քվեարկություն,  որդիակ,  յասաման,  քիմիաական,  հեքիաթային,  ոսկյա,  հրեական,  դաստեարակություն,  սենյակ,  կրիա,  Անդրյաս,  Եղյազարյան,  կյանք:
Որտեղ պետք է, կետի փոխարեն յ գրի՛ր: 

 Հայացք,  հայելի,  հոյակապ,  միացում,  ձիարշավ,  տիեզերական,  փակեի,  կայարան,  խաբեություն,  էի,  գնաի,  բուեր, տղայի,  Մարոյի:

Continue reading “Գործնական քերականություն”

Posted in Մայրենի, Մայրենի 6.8

Գործնական քերականություն

1. Տրված բառերը նախադասությունների chi մեջ գործածի՛ր ուղղակի և փոխաբերաբար:

Արևոտ, սառը, շողալ, լողալ:

Առավոտը, ինձ իմ մայրիկը  արևոտ ժպտաց։

Այսօր արևոտ եղանակ էր:

 

Այսօր իմ ընկերուհին ինձ սառցե հայացք քցեց։

Այսօր սառը եղանակ է:

 

Այսօր իմ բախտը ինձ շողաց:

Այսօր արևը շատ պայծառ է շողում։

 

Աստղերը տիեզերքում լողում են:

Ես այսօր կգնամ լողավազան լողալու

2. Ընդգծված բառը նախադասության մեջ ի՞նչ իմաստով է գործածված: Այդ բառը ո՞ր նախադասության մեջ է իր հիմնական իմաստով գործածված:

  • Թղթի վրա մի ուղիղ գիծ գծիր: ուղիղ
  • Վաղուց մեր փողոցով տրամվայ չի անցնում. գիծը քանդված է:Փոխաբերական
  • Բազկին հազիվ նշմարելի մի գիծ կար. երևում էր, որ դեպքը վաղուց է պատահել: Փոխաբերական
  • Մոռանա՞լ, ինչպե՞ս. դեմքի հստակ ու անկրկնելի գծերը կարծես տպվել էին սրտի մեջ:Փոխաբերական
  • Չեմ հասկանամ քո բռնած գիծը. ո՞ւր ես հասնելու կռվով ու խռովությամբ: Փոխաբերական
  • Գնա՛, սահմանն անտառից հեռու չէ. գիծը որ անցար, էլ քեզ ոչ մեկը չի հետապնդի: ուղիղ

3. Նախադասության ընգծված բառը փոխարինի՛ր տրվածներից մեկով:

Միտք, դեպք, մրցում, պետություն, վիճակ:

  • Ձեր պետության մեջ այդպիսի բաներ չպիտի լինեին:
  • Եղելության դեպքի մասին շատ ուշ իմացավ:
  • վիճակն այնքան լարված էր, որ վախենում էր ընկերներին կորցնելուց:
  • Այդպիսի մտադրության միտք չեմ ունեցել:
  • մրցում կազմակերպելիս ինձ էլ տեղյակ պահի՛ր:

4. Տրված բառերն ըստ հոմանիշության բաժանի՛ր հինգ խմբի:

Խոշոր, երկերեսանի, առատ, մեծահռչակ, կեղծավոր, պտղաբեր, երեսպաշտ, վիթխարի, արգավանդ, նշանավոր, շողոքորթ, հանրածանոթ, ահռելի, մեծ, բեղուն, երևելի, խայտաբղետ, ականավոր, բերրի, աժդահա, չալպտուրիկ, բարեբեր, հանրաճանաչ, հսկա, անվանի:

Խոշոր – մեծ, աժդահա, հսկա, վիթխարի, ահռելի:

Երկերեսանի – կեղծավոր, երեսպաշտ, շողոքորթ։

Խայտաբղետ – չալպտուրիկ։

Մեծահռչակ – նշանավոր, հանրածանոթ, երևելի, ականավոր, հանրաճանաչ, անվանի։

Պտղաբեր – արգավանդ, առատ, բեղուն, բերրի, բարեբեր։

5. Ավելորդ բառերը գտի՛ր և նախադասություններից հանի՛ր:

  • Էլի դարձյալ այդ մասի՞ն ես խոսում:
  • Ամբողջ ճանապարհը ոտքով քայլեցի:
  • Դու արդեն հե՞տ ես վերադարձել:
  • Կարմիր գույնի շատ ծաղիկներ հավաքեցինք:
  • Կրկին անգամ ասում եմ քեզ:
  • Նախ առաջին հերթին այս գործը պիտի լինի:
  • Քեզ մի հատ մարդ էր հարցնում:
  • Կարելի՞ է մի հատ զանգել:
  • Ուրիշ այլ մարդիկ ավելի լավ կհասկանային:

 

  • Էլի այդ մասի՞ն ես խոսում:
  • ճանապարհը ոտքով քայլեցի:
  • Արդեն հե՞տ ես վերադարձել:
  • Կարմիր գույնի ծաղիկներ հավաքեցինք:
  • Կրկին ասում եմ քեզ:
  • Առաջին հերթին այս գործը պիտի լինի:
  • Քեզ մի մարդ էր հարցնում:
  • Կարելի՞ հատ զանգել:
  • Այլ մարդիկ ավելի լավ կհասկանային: